اسرار عارفان
- حفظ راز در تصوف و عرفان :
مسئله وجوب حفظ راز در اکثر کتب منظوم صوفیان و عرفا آمده است .عارف نامدار ایران استاد "جلال الدین رومی "در کتاب مثنوی معنوی خود می گوید :
عارفان که جام حق نوشید ه اند راز ها دانسته و پوشیده اند
هر که را اسرار حق آمو ختند مهر کردند و دهانش دوختند
نیکلسون ،شرق شناس ،می گوید :عرفا و صوفیان می دانستند که مردم عادی ظرفیت شنیدن راز وحدت را ندارند و نمی توانند به فهمند که معنی این عبارت (خدای جهان تو هستی) چیست ؟لذا سعی در پوشیده نگاه داشتن اسرار خود داشتند.
- اسرار عارفان :
اسرار بزرگ صوفیان و عارفان که نمی باید به گوش مردم برسد ،از این قرار بود :
١ - خدای جهان تو هستی ولی ؛ هنوز از قدرت خود استفاده نکرده ای و برای استفاده از قدرت خویش باید بدان پی ببری ، و برای پی بردن به آن قدرت ،باید خود را تربیت کنی
٢ - نه پاداش اخروی وجود دارد و نه مجازات اخروی.این گفته ها برای ترساندن عوام است .تا اینکه از بیم مجازات اخروی مرتکب اعمال خلاف نشوند و به امید پاداش اخروی نیکو کاری نمایند .
٣- چون پاداشی و مجازاتی وجود ندارد ،لذا عمل کردن به احکام دین بی فایده است
- مراحل سلوک :
١ - فقر (چشم طمع از مال دنیا بریدن و احتیاجات مادی را به حد اقل رساندن )این مرحله خود دارای سه منزل است
٢ - صبر یا شکیبائی ،این مرحله خود دارای سه منزل است.
٣ - توکل
۴ - رضا
بعضی از مریدان پس از مرحله رضا که راز بزرگ را می شنیدند ،سر به بیابان می گذاشتند .چرا که روح آن ها متزلزل می گردید ،و برخی دیگر به هیجان آمده و مثل حافظ که به وجد آمده و سرود پیروزی می سرودند :
دوش دیدم که ملائک در میخانه زدند گل آدم بسرشتند و به پیمانه زدند
ساکنان حرم ستر و عفاف ملکوت با من راه نشین باده مستانه زدند
شکر ایزد که میان من و او صلح افتاد صوفیان رقص کنان ساغر و پیمانه زدند